100 milionów rocznie to tylko szacunkowe straty, które ponoszą branże kolejowa, telekomunikacyjna i energetyczna w związku z narastającą falą kradzieży i dewastacji infrastruktury. Rzeczywiste straty dla gospodarki i społeczeństwa są wielokrotnie wyższe.
12 listopada br. w Warszawie odbyła się pierwsza konferencja pn. „Przeciwdziałanie kradzieżom metali”, która została zorganizowana przez Sygnatariuszy „Memorandum w sprawie współpracy na rzecz przeciwdziałania zjawisku kradzieży i dewastacji infrastruktury”. Porozumienie to podpisano 23 sierpnia 2012 r. z inicjatywy trzech urzędów
regulacyjnych – UKE, URE i UTK.
Jednym z ważniejszych punktów programu konferencji była prezentacja danych nt. skali kradzieży oraz wielkości strat jakie są nimi spowodowane. Skalę zjawiska przedstawiły urzędy regulacyjne, Orange Polska oraz Komenda Wojewódzka Policji w Katowicach. Statystyki pokazuję, że zjawisko kradzieży i dewastacji infrastruktury jest trudne do opanowania i wymaga szerokiego zaangażowania społecznego i aktywnej kampanii informacyjnej. Nastąpiła duża zmiana w tym zakresie – Śląsk przestał być liderem niechlubnych statystyk, pozycję lidera przejął Szczecin, gdzie zanotowano duży wzrost kradzieży infrastruktury telekomunikacyjnej, kolejowej i energetycznej.
Skuteczne metody walki ze złodziejami infrastruktury zaprezentowali przedstawiciele Komendy Wojewódzkiej Policji z Katowic. Dzięki prowadzonym przez nich działaniom znacznie obniżono liczbę kradzieży w południowo-zachodniej Polsce. Wg policyjnych statystyk na obszarze województw południowo-zachodniej Polski w mijającym roku zanotowano blisko 50% spadek tego typu zdarzeń.
W konferencji na zaproszenie Izby Gospodarczej Metali Nieżelaznych i Recyklingu uczestniczyli goście zagraniczni: David Ransom dyrektor Pol-PRIMETT oraz oficer British Transport Police Alan Pacey, który zaprezentował europejski projekt Pol-PRIMETT. Priorytetem tego projektu jest rozwój partnerstwa policji i sektora prywatnego w celu zmniejszenia zjawiska kradzieży metali w Europie. Brytyjski oficer przedstawił także doświadczenia innych krajów europejskich, które walczą z tym szkodliwym dla społeczeństwa procederem. Podzielił się także doświadczeniami brytyjskiej policji w walce ze złodziejami infrastruktury. Spadek liczby kradzionych kabli telekomunikacyjnych to jeden z priorytetowych celów w planie British Transport Police na lata 2012/2013. Zagraniczni gości zaprezentowali plany dotyczące rozwoju europejskiego projektu Pol-PRIMETT, które zakładają m.in.: dołączenie do projektu 8 państw członków Unii Europejskiej w tym Polski. Problem kradzieży infrastruktury i metali kolorowych to problem globalny. Świadczą o tym dane przytoczone przez Davida Ransoma: 770 mln funtów rocznych strat w Wielkiej Brytanii, straty kolei greckich od 2010 roku to 12 mln euro, 1 mln funtów w tygodniu – wysokość wypłat odszkodowań wypłacanych przez brytyjskie firmy ubezpieczeniowe dla ofiar kradzieży infrastruktury oraz kradzież 10 tonowego mostu i ponad 250 metrów linii kolejowej w Czechach. Europejskie statystyki pokazują, że negatywne zjawiska potęguje kryzys gospodarczy w państwach południowej Europy.
Dotychczasowe doświadczenia państw wysoko rozwiniętych w zwalczaniu przestępczości związanej z kradzieżami i dewastacjami infrastruktury wskazują, że tylko współdziałanie dobrze wyposażonych organów ścigania, przedsiębiorstw, których infrastruktura jest rozkradana i dewastowana oraz branży recyklingu przynoszą efekt w postaci zmniejszenia liczby i skali przestępstw w długim okresie.
Program konferencji poza prezentacjami gości zagranicznych zawierał także inne ważne dla Sygnatariuszy punkty: panel dyskusyjny pt. Szkodliwość kradzieży metali dla gospodarki i społeczeństwa, warsztat poświęcony praktycznym aspektom walki ze zjawiskiem kradzieży oraz prezentacje i wystąpienia Sygnatariuszy.
Podczas konferencji przedstawione zostały plany sygnatariuszy na kolejne miesiące – działania na polu informacyjnym, legislacyjnym – projekt zapisów dot. obowiązku rejestracji osób zbywających metale kolorowe i złom, monitorowanie zjawiska, dalsza współpraca z organami ścigania, szkołami oraz środowiskami seniorów. Wspólne działania będą prowadzone przez okres kilku lat, a raporty przedstawiające efekty i statystyki przygotowywane będą cyklicznie.
Sygnatariusze Memorandum z 23 sierpnia 2012 r. mają nadzieję, że współpraca z organami ścigania oraz wymiana doświadczeń z partnerami zagranicznymi ograniczy w przyszłości skalę zjawiska kradzieży metali, co pozwoli ograniczyć kilkusetmilionowe straty z tego tytułu, a także znacznie zwiększy bezpieczeństwo w transporcie kolejowym, poprawi ciągłość dostaw energii oraz ograniczy zakłócenia i przerwy w usługach telekomunikacyjnych.