Krajowa Izba Komunikacji Ethernetowej przygotowała poradnik postępowania w razie kradzieży kabli lub dewastacji infrastruktury telekomunikacyjnej. Opisano w nim kolejne kroki w postępowaniu w przypadkach tych przykrych zdarzeń.
Powiadomienie policji
Po otrzymaniu informacji o kradzieży lub dewastacji sieci należy powiadomić policję. W zawiadomieniu (może być telefoniczne) ważne jest podanie: miejsca i czasu zdarzenia oraz osoby do kontaktu.
Policja wyznacza termin oględzin, na który musi pojechać osoba upoważniona przez PT (dobrze jest mieć pełnomocnictwo). Jeśli kable lub urządzenia są monitorowane, to trzeba podać dokładny czas zaistnienia zdarzenia. Często podanie tych danych jest pomocne w ujęciu sprawców, ponieważ policja dysponuje dokładnymi danymi dotyczącymi czasu incydentu i może na tej podstawie przejrzeć zapisy okolicznego monitoringu dokumentującego zdarzenia.
Policyjne oględziny i protokół
Następny etap, to oględziny policji i spisanie protokołu. Bardzo często policja życzy sobie, aby nie naprawiać ani nie usuwać uszkodzeń przed ich przyjazdem. Niestety termin przyjazdu policji często liczony jest w godzinach od czasu zgłoszenia, dlatego warto zapytać czy dokumentacja własna (zdjęcia, zachowanie uszkodzonych odcinków kabli do oględzin itp.), wystarczy policji do spisania protokołu. Trzeba przy tym dodać, że PT świadczy usługi telekomunikacyjne i każda przerwa w działaniu łącz jest dla klientów bardzo istotna.
Przy spisywaniu protokołu osoba uprawniona ze strony PT musi dopilnować, aby policjant przyjął zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa z artykułu 254a Kodeksu Karnego. Jest to istotne z tego względu, że sprawca popełnia przestępstwo określone w tym przepisie bez względu na koszty naprawy sieci i wysokość poniesionej przez PT szkody.
W przypadku art. 254a KK nie ma podziału na wykroczenie i przestępstwo, tak jak to uregulowano w przypadku kradzieży lub zniszczenia mienia. Warto zwrócić uwagę organów ścigania na właściwą kwalifikację popełnionego czynu, gdyż ma to niebagatelne znaczenie dla prowadzonego postępowania karnego. W art. 254a Kodeksu Karnego wymienione jest wprost, że uszkodzenie infrastruktury telekomunikacyjnej jest przestępstwem.
Przy spisywaniu protokołu, konieczne jest oszacowanie strat. Trzeba podać wartość uszkodzonego mienia, ale dobrze jest też podać dokładną kwotę potrzebną do przywrócenia działania łącza – czyli koszty materiałów oraz koszty robocizny. Przy tych wyliczeniach należy pamiętać, że zaangażowane w usunięcie uszkodzenia są nie tylko osoby z techniki, ale też i inne osoby z firmy oraz np. prawnicy.
Postępowanie przedsądowe
Kolejnym etapem jest działanie PT po wykryciu sprawcy. Na etapie postępowania przedsądowego, przedstawiciele policji lub prokuratury mogą potrzebować pomocy procesowej, uzupełnienia dokumentacji lub szczegółowych informacji o incydencie.
Na tym etapie należy też uściślić wartość całkowitą szkody, bo prawdopodobnie będzie już usunięta i znana będzie jej dokładna wartość.
Proces sądowy
Na etapie procesu, PT może występować jako oskarżyciel posiłkowy. Jest to ważna rzecz, bo wtedy pokrzywdzony posiada dostęp do dokumentacji procesowej. Przy czym dla uzyskania statusu oskarżyciela posiłkowego konieczne jest złożenie oświadczenia o woli występowania w takim charakterze w postępowaniu sądowym.
Oświadczenie takie można złożyć pisemnie po wyznaczeniu terminu rozprawy, bądź ustnie, najpóźniej przy przesłuchaniu w charakterze pokrzywdzonego. Oskarżyciel posiłkowy może ustanowić również pełnomocnika w osobie adwokata lub radcy prawnego do reprezentowania swoich interesów.
Dochodzenie odszkodowania od sprawcy
Ważną kwestią jest sposób dochodzenia odszkodowania od sprawcy. Można to zrobić w samym procesie karnym poprzez zgłoszenie powództwa cywilnego, albo poprzez złożenie wniosku o naprawienie szkody i przedstawienie sądowi dokładnych wyliczeń, rachunków, faktur będących dowodami dokumentującymi wartość poniesionej szkody. Wtedy sąd z w wyroku zobowiązuje skazanego do naprawienia szkody.
Naprawienia szkody można też dochodzić w procesie cywilnym, mając prawomocny, skazujący wyrok karny. Jedyną trudnością będzie wykazanie wysokości poniesionej szkody, dlatego tak ważne jest rzetelne podejście do zbierania dowodów. Warto podkreślić, że w przypadku postępowania cywilnego, przez koszty naprawienia szkody należy rozumieć nie tylko koszty usunięcia incydentu, ale też np. wartość upustów z tytułu reklamacji klientów, koszty zastępstwa procesowego i innych.
W przypadku skazania przez sąd na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania oraz nie wyrównania szkód przez skazanego oraz nieskutecznej egzekucji komorniczej – PT może ubiegać się o zarządzenie wobec skazanego wykonania kary pozbawienia wolności.
Opracował: Józef Chwast, GRAP KIKE